Voorwaarden bij sparen

Sparen bij een bank kan op allerlei manieren, bijvoorbeeld met of zonder voorwaarden. Vrij sparen (zonder voorwaarden) geeft de grootste vrijheid - maar ook vaak de laagste rente. Sommige spaarrekeningen hebben eisen en/of beperkingen waar je geen last van hebt, terwijl je wél een hogere rente krijgt. Die voorwaarden - we noemen ze ook wel spaarregels - zijn er in verschillende soorten - op deze pagina leggen we uit wat je allemaal kunt tegenkomen aan eisen en beperkingen.

Eisen aan het saldo van je rekening

Soms wil een bank graag de manier waar op jij hun spaarrekening gebruikt beïnvloeden. Daarom letten ze op het saldo van je rekening en maken dat onderdeel van de voorwaarden. Bijvoorbeeld:

• een minimaal saldo op de rekening
• een maximaal saldo op de rekening
• het rentepercentage is afhankelijk van het rekeningsaldo

Minimaal saldo

Bij een minimaal saldo wil de bank dat je ten minste een bepaald bedrag op de rekening hebt staan en dat daar ook houdt. Er zijn niet veel rekeningen die een minimum als harde eis hebben. Wel kan de bank op een minimaal saldo aansturen door bijvoorbeeld geen rente meer te vergoeden als het saldo daar onder komt. Het idee is dat je er dan zelf wel voor zorgt dat je dat bedrag op de rekening aanhoudt - anders kun je het geld beter ergens anders neerzetten.

Maximaal saldo

Het klinkt misschien gek, maar voor heel veel spaarrekeningen geldt een maximaal saldo. Of eigenlijk, zoals de banken het noemen, een 'maximaal rentegevend tegoed'. De bedragen die daarvoor staan zijn niet bepaald bedragen die de gemiddelde spaarder op de rekening heeft staan - bijvoorbeeld € 1.000.000 of € 250.000. De kans dat jij ermee te maken krijgt zal dus niet zo groot zijn, maar het is wel goed om te weten. Het effect van deze beperking is dat je over het bedrag boven de grens geen rente krijgt.

Overigens is het maximale saldo meestal ook niet verstandig om aan te houden als we kijken naar de spaargarantie. Bij dat soort bedragen is het veiliger om je geld te spreiden over meerdere banken.

Rentepercentage afhankelijk van saldo

Het rentepercentage dat je krijgt over je spaargeld kan bepaald worden door het bedrag dat op de rekening staat. Er zijn verschillende manieren waarop dat in de voorwaarden verwerkt wordt:

• minimum saldo om rente te krijgen
• bonusrente over langdurig saldo
• rentestaffel

Geen rente onder minimum saldo

Dit is in feite het minimum saldo dat we hierboven al beschreven. Komt het saldo van je spaarrekening onder deze grens, dan krijg je simpelweg geen rente meer vergoed: 0% in plaats van de rente die anders voor de rekening geldt.

Bonusrente over langdurig saldo

Banken vinden het fijn als jouw geld lekker lang op de rekening staat. Daarom hebben ze de 'bonusrente' bedacht: je krijgt een extra hoge rente over het saldo dat bijvoorbeeld een heel kwartaal op de rekening staat. Er zijn dan twee rentes: een basisrente voor het hele saldo en een extra rente (bonus) voor het bedrag dat de hele tijd op de rekening stond.

Rentestaffel

Een rentestaffel werkt net iets anders: dat is in feite een soort trap. Valt je saldo in de eerste trede van de trap, dan krijg je rente x. Voor de tweede geldt rentepercentage y en misschien is er nog wel een derde trede met rentepercentage z. Vaak wordt het percentage elke trede hoger. Zo wil de bank ervoor zorgen dat je zoveel mogelijk geld op je rekening zet en het daar ook laat staan. 

Eisen aan geld storten op je rekening

Een bank wil graag dat je jouw spaarrekening ook gebruikt. Daarom stellen ze nog weleens eisen aan het storten van geld op jouw rekening. Dat kan gaan om:

• eerste storting
• stortingen per maand

Eerste storting

Met de 'eerste storting' bedoelen we dat de bank een eis stelt aan het bedrag dat je op je spaarrekening stort zodra je die geopend hebt. Het wordt ook wel de 'eerste inleg' genoemd. Dat kan een minimum zijn, maar ook een maximum.

Minimum eerste inleg

Het bedrag dat de bank als minimum stelt kan flink verschillen. Voor sommige rekeningen is dat maar € 50, terwijl vermogensbanken ook rekeningen kunnen aanbieden met een storting van € 50.000 als minimum. Meestal krijg je een bepaalde termijn waarbinnen de minimum storting op de rekening moet staan, anders wordt deze weer opgeheven.

Maximale eerste storting

Je zou denken dat een bank blij is als je in één keer een heel groot bedrag op je nieuwe spaarrekening stort. Toch zijn er ook spaarrekeningen met een maximale eerste storting - waarbij dat maximum helemaal niet hoog is. De bank wil dan geen klanten aantrekken die met hun hele saldo van rekening naar rekening hoppen voor de hoogste rente. Die klanten zijn immers ook zó weer weg als de rente ergens anders iets hoger is.

Stortingen per maand

Voor sommige spaarrekeningen geldt een eis dat je elke maand een bepaald bedrag op de rekening moet storten. Je geeft ze dan toestemming om elke maand dat bedrag van je betaalrekening af te halen en op je spaarrekening te zetten. 

Minimum bedrag sparen

Het bedrag dat je elke maand laat incasseren mag je zelf instellen. Er geldt wel een minimum, maar je kunt het ook hoger instellen. Belangrijk is dat je ervoor zorgt dat het maandelijkse bedrag wel altijd op je betaalrekening staat op de datum van de incasso. Kan de bank een paar keer het bedrag niet afschrijven, dan zullen ze jouw rekening aanpassen naar een spaarrekening zonder die eis - met een lagere rente.

Maximum bedrag sparen

Ook bij het sparen van een vast bedrag per maand hebben de banken vaak een maximum gesteld. Deze rekeningen hebben een hogere rente dan rekeningen zonder voorwaarden, maar zijn vaak wel vrij opneembaar. Dan is het voor de bank niet de bedoeling om hoge bedragen binnen te krijgen die maar kort blijven staan. Daarom houden ze niet alleen een maximale eerste storting, maar ook een maximum bedrag voor de maandelijkse storting aan.

Beperkingen bij het opnemen van geld

Geld dat je bij de bank stalt kun je niet altijd zomaar opnemen. Dat ligt helemaal aan de voorwaarden die bij de rekening horen. De beperking is heel duidelijk aanwezig bij deposito's, maar ook bij spaarrekeningen kunnen er regels zijn voor het opnemen van geld.

Opnamebeperking bij deposito's

De afspraak dat je tijdens de looptijd geen geld kunt opnemen is de basis van een spaardeposito. Je zet het geld in principe voor een bepaalde periode (maanden of jaren) vast - je kunt er niet bij. Vaak gelden er wel uitzonderingen op die regel - deze verschillen per bank. Meer hierover lees je bij de behandeling van het deposito in de informatie over Spaarvormen.

Regels voor geld opnemen van spaarrekeningen

Bij deposito's is geld opnemen tijdens de looptijd in principe gewoon niet mogelijk, maar ook spaarrekeningen kunnen drempels hebben voor het opnemen van je geld. Er zijn verschillende soorten van die drempels:

• Kosten bij het opnemen van geld
• Een maximaal bedrag of aanmeldperiode
• Een lagere rente

Opnamekosten

Sommige spaarrekeningen hebben de regel dat er altijd kosten in rekening gebracht worden als je geld wilt opnemen. Dat gaat dan om een percentage van het op te nemen bedrag. Door het instellen van opnamekosten wil de bank stimuleren dat je jouw geld zo lang mogelijk op de rekening laat staan. Zo'n rekening met opnamekosten moet natuurlijk wel een aardig hoger rentepercentage bieden - de hogere rente moet in elk geval de opnamekosten goedmaken.

Maximaal bedrag of aanmeldperiode

Een andere regel die een bank kan aanhouden is dat er een maximaal bedrag is dat je per periode (maand, kwartaal of jaar) kunt opnemen van de rekening. Wil je meer opnemen, dan kan dat óf gewoon niet - óf er worden opnamekosten gerekend.

Weer een andere voorwaarde is een aanmeldperiode. Daarbij ben je verplicht om een opname ruim van tevoren - bijvoorbeeld een maand - aan te melden. Doe je dat, dan is opnemen zonder kosten. Heb je het geld om één of andere reden toch sneller nodig, dan hangen daar weer opnamekosten aan.

Lagere rente

Een minder harde opnamebeperking is dat je een lager rentepercentage krijgt als je geld opneemt. Je kunt dus gewoon geld opnemen als je dat wilt, maar dat heeft dan gevolgen voor de rente. Bijvoorbeeld omdat het saldo onder een grens komt (dan krijg je geen of een lagere rente), of omdat het geld niet een hele periode op de rekening staat (dan krijg je geen bonusrente). Dit heb je hierboven al gezien bij de eisen aan je saldo.

Betaalrekening bij dezelfde bank verplicht

Sparen via internet is de norm tegenwoordig: er zijn niet veel mensen meer die hun spaargeld niet via het wereldwijde web beheren. Vroeger gingen naar een bankkantoor om geld van onze spaarrekening op te nemen of er spaarcenten op te storten. Dat gebeurt nu nauwelijks meer: bijna alles gaat digitaal.

Tegenrekening bij internetsparen

Bij dat internetsparen - of het nu een spaarrekening of een deposito is - hoort altijd een tegenrekening. Die tegenrekening is de weg waarlangs je geld opneemt. Het moet een betaalrekening zijn: van een spaarrekening kun je geen geld overmaken naar een ander of geld pinnen. Dat gaat altijd met een tussenstap via de tegenrekening.

Betaalrekening bij dezelfde bank of zelf kiezen?

Sommige banken hebben als voorwaarde dat de tegenrekening voor jouw spaarrekening een betaalrekening bij hen is. Dat kun je in onze vergelijking van spaarrekeningen heel gemakkelijk zien aan de kleur van het plaatje met het betaalpasje:

: betaalrekening bij dezelfde bank niet verplicht
: betaalrekening bij dezelfde bank verplicht

Als je bij een andere bank jouw betaalrekening hebt zou je daarvoor óf moeten overstappen, óf een extra betaalrekening moeten openen. Omdat betaalrekeningen allang niet meer gratis zijn gaat dat dus extra geld kosten. Deze voorwaarde kan een reden zijn om een bepaalde spaarrekening toch maar niet aan te vragen: omdat je niet wilt overstappen met je betaalrekening en ook geen kosten wilt maken voor een extra betaalrekening.

Vrije keuze betaalrekening

Er zijn heel wat spaarbanken niet verplichten om bij hen ook een betaalrekening aan te houden. Bij veel spaarbanken kán het niet eens, bij andere kan het wel maar móet het niet. Je hebt dan de volledig vrije keuze bij welke bank de tegenrekening voor jouw spaarrekening loopt. Wel moet je opgeven welke betaalrekening het moet zijn - er is maar één tegenrekening per spaarrekening mogelijk. Natuurlijk kun je dat later eenvoudig aanpassen.

Betalen en sparen bij één bank heeft voordelen...

Overigens heeft het wel voordelen om spaargeld aan te houden bij jouw 'betaalbank'. Het overboeken van spaargeld naar je betaalrekening gaat dan heel eenvoudig - per direct in je bankapp. Loopt je betaalrekening ergens anders, dan moet het van de ene naar de andere bank - dat gaat meestal niet zo snel als 'intern overboeken'. 

...maar hoe is het met de rente?

Bij lang niet alle spaarbanken kun je ook een betaalrekening openen. Natuurlijk wel bij de bekende grootbanken en een paar kleinere banken. Kijken we naar de vergelijking van spaarrentes, dan zie je dat de hoogste rentes meestal niet staan bij de grootbanken. Kijk maar eens hoe het gesteld is met de spaarrente op rekeningen bij jouw 'betaalbank' - dan weet je of het slim is om daar te sparen.

Rekening niet voor iedereen

Sommige spaarrekeningen kunnen niet door iedereen geopend worden. Dit is in feite ook een voorwaarde: de rekeninghouder moet aan bepaalde kenmerken voldoen om de rekening te kunnen openen. Het bekendste voorbeeld vind je bij de rekeningen voor jeugdsparen: die kunnen alléén op naam van een kind geopend worden. Een volwassene kan deze niet krijgen. 

Spaarrekening met of zonder voorwaarden kiezen?

Nu we al die voorwaarden hebben besproken denk jij misschien: laat ik maar een spaarrekening zonder voorwaarden openen. Dat is geen verkeerde keuze als je wilt gaan voor volledige vrijheid en flexibiliteit. Realiseer je alleen wel ook dat de rente op een spaarrekening met voorwaarden vaak hoger ligt. En: niet alle voorwaarden hoeven een probleem te zijn.

Voorwaarden die geen probleem zijn

Neem bijvoorbeeld een verplichte maandelijkse storting. Je kunt dat als nadeel zien, of als voordeel dat je zo in elk geval automatisch elke maand een bedrag spaart. Als het geld je het geld wel gewoon zonder voorwaarden kunt opnemen is er eigenlijk geen probleem, en die spaarrekening geeft je een hogere rente.

Hetzelfde geldt voor een rekening met een minimale eerste storting. Als je toch al van plan was om dat geld op die rekening te storten is dat geen belemmering. Voorwaarden die echte belemmeringen zijn zitten meestal meer in de sfeer van het opnemen van geld.

Hogere rente als compensatie

Andere voorwaarden zijn misschien wel een echte belemmering. Je stelt jezelf dan altijd de vraag: is de hogere rente voor mij die belemmering(en) waard? Hoe groot is de kans dat ik er last van krijg en hoeveel hoger is de spaarrente door die voorwaarde(n)? Maak die afweging en weet wat je kiest - zodat je later niet voor onplezierige verrassingen komt te staan.